Đối với trader mới bắt đầu, thị trường FX thường làm họ bị ngợp. Phần vì khối lượng đồ sộ những bên liên quan khác tham gia vào thị trường, chưa kể số lượng lớn các trader cá nhân tương tự. Phần vì tính chất phức tạp và liên kết chặt chẽ của thị trường tiền tệ và thị trường FX khiến cho FX biến động nhanh và rủi ro nhiều hơn.
Ngoài ra vì số lượng các thuật ngữ chuyên ngành cũng như các chiến lược phân tích kỹ thuật khá đặc thù khiến cho họ cảm thấy không theo kịp. Để giải tỏa phần nào, chúng tôi sẽ giúp trader mới bắt đầu với những kiến thức FX căn bản nhất.
1.Kiến thức FX căn bản nhất: Thị trường FX là gì?
FX hay Forex, hay Foreign Exchange, thị trường ngoại hối. Nhờ vào sự phát triển của công nghệ và internet, Forex đã vượt qua mục đích ban đầu là thị trường trao đổi quốc tế trong các hoạt động thương mại và dịch vụ của các định chế tài chính lớn, trở thành thị trường với những công cụ đầu tư cho tất cả mọi người, bao gồm trader.
Thị trường Forex hiện đại bắt đầu vào năm 1971, sau khi nền kinh tế toàn cầu chuyển dịch từ chế độ tiền tệ “bản vị vàng” sang tiền giấy và tự do tiền tệ. Ngoại hối hiện nay là mảng phổ biến nhất trong thị trường tài chính bởi khối lượng giao dịch và tính thanh khoản của nó.
Forex là thị trường, vậy hàng hóa trong thị trường Forex là gì? Câu trả lời chính là “TIỀN”. Tham gia giao dịch ngoại hối với tư cách là nhà đầu tư cá nhân, nghĩa là bạn sẽ mua và bán 2 đồng tiền khác nhau tại cùng 1 thời điểm, thông qua sàn môi giới – Broker.
Bạn cần phải hiểu rằng trong thị trường Forex phức tạp này, “broker” (môi giới) có một ý nghĩa kép. Không giống như thị trường chứng khoán, môi giới chỉ đơn thuần là người đưa bạn vào một thị trường, còn trong thị trường Forex thì Broker thường CHÍNH LÀ thị trường, là nơi đưa ra giá mua giá bán và chi phí cho mỗi giao dịch.
2.Thị trường FX hoạt động như thế nào?
Không giống như cổ phiếu hoặc hàng hóa, giao dịch ngoại hối không diễn ra trên các sàn giao dịch mà trực tiếp giữa hai bên, trong một thị trường giao dịch tự do (OTC).
Thị trường ngoại hối được điều hành bởi một mạng lưới các ngân hàng toàn cầu, trải khắp bốn trung tâm giao dịch ngoại hối lớn ở các múi giờ khác nhau: London, New York, Sydney và Tokyo. Vì không có vị trí trung tâm, bạn có thể giao dịch ngoại hối 24 giờ một ngày.
Có ba loại thị trường ngoại hối khác nhau:
– Thị trường ngoại hối giao ngay – Spot FX: trao đổi vật lý của một cặp tiền tệ, diễn ra tại thời điểm chính xác giao dịch được giải quyết – tức là trên giao dịch giao ngay – hoặc trong một khoảng thời gian ngắn. Thị trường giao ngay là miếng lớn nhất trong chiếc bánh ngoại hối vì nó quản lý chi phí tiền tệ và giao dịch nhanh ngay tại chỗ.
–Thị trường ngoại hối forward: một hợp đồng phái sinh được đồng ý mua hoặc bán một lượng tiền tệ được đặt ở một mức giá xác định, sẽ được giải quyết vào một ngày định sẵn trong tương lai hoặc trong một phạm vi ngày trong tương lai
–Thị trường ngoại hối tương lai Futures: hợp đồng phái sinh được đồng ý mua hoặc bán một lượng tiền tệ nhất định với mức giá và ngày định sẵn trong tương lai. Không giống như forward, hợp đồng tương lai có tính ràng buộc pháp lý và giao dịch trên 1 sàn tập trung.
Hầu hết các nhà giao dịch đầu cơ giá ngoại hối sẽ không có trao đổi vât lý; thay vào đó họ đưa ra dự đoán tỷ giá để tận dụng biến động giá trên thị trường.
3.Các cặp tiền được giao dịch nhiều nhất trên thị trường FX?
Các cặp tiền tệ chính là chính là các cặp tiền phổ biến nhất trên thị trường ngoại hối. Giá trong các cặp này thường di chuyển trong các phạm vi nhỏ hơn, nhưng chuyển động của chúng vẫn có thể biến động mạnh.
Có đôi chút khác biệt trong ý kiến về danh sách các loại tiền tệ chính, nhưng hầu hết sẽ bao gồm 4 cặp tiền chính truyền thống – EUR/USD, USD/JPY, GBP/USD và USD/CHF – cũng như 3 cặp tiền tệ “hàng hóa” được giao dịch nhiều nhất so với đô la Mỹ là AUD/USD, USD/CAD và NZD/USD. Như vậy, bao gồm 8 đồng tiền khác nhau: đô la Mỹ, Euro, Yên Nhật, Bảng Anh, Franc Thụy Sĩ, Đô la Úc, Đô la Canada, và Đô la NewZealand.
4.Một giao dịch ngoại hối diễn ra như thế nào?
Ví dụ, khi chúng ta nhìn vào cặp tiền tệ EUR/USD hoặc những cặp tiền tệ khác trên bảng yết tỷ giá, bạn sẽ thấy 2 con số giá tỷ giá mua và bán. Chúng trông sẽ tương tự như EUR/USD 1.1234/1.1240. Con số trên ám chỉ rằng bạn có thể mua 1 EUR với 1.1240 USD bởi vì đó là mức giá mà ngân hàng yêu cầu – mức giá bán. Tương tự, bạn có thể bán 1 EUR với mức giá 1.1234 USD – mức giá mua.
Bạn sẽ nhận thấy rằng một ngân hàng thường mua tiền mặt từ bạn với một giá trị thấp hơn và bán nó cho bạn với một mức giá cao hơn. Các ngân hàng có thể làm điều đó vì họ có nhiều ảnh hưởng hơn là một nhà môi giới đơn lẻ.
Lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối được tạo ra bởi sự tăng hay giảm giá trị của đồng tiền này so với đồng tiền khác. Giả sử bạn mua đồng EUR và bán USD (sử dụng cặp tiền tệ EUR/USD).
Để kiếm được lợi nhuận, bạn cần phải bán USD một khi mà đồng EUR tăng giá trị so với đồng USD. Ngược lại, nếu bạn muốn bán đồng EUR và mua USD, bạn cần mua USD tại thời điểm giá trị của đồng USD cao hơn so với EUR.
Có 2 điểm cần chú ý ở đây. Thứ nhất, các nhà giao dịch không bao giờ thực sự mua và bán tiền tệ thật. Thứ hai, cả việc mua và bán đều diễn ra trong mỗi giao dịch đơn lẻ. Đây là những cơ chế cơ bản trong kinh doanh ngoại hối.
5.Những thuật ngữ về ngoại hối bạn cần phải biết
- Pip: từ viết tắt của “percentage in point”, là một công cụ đo lường biến động giá nhỏ nhất của tỷ giá hối đoái của bất kì cặp tiền nào trên thị trường ngoại hối. Ý nghĩa của giá trị pip có thể khác nhau giữa các cặp tiền tệ khác nhau, nhưng vì hầu hết các cặp tiền tệ chính được niêm yết giá đến 4 chữ số thập phân, một pip thường bằng với số thứ 4 sau dấu thập phân. Ví dụ, nếu EUR / USD chuyển từ 1.1050 lên 1.1051, thì giá trị tăng 0,0001 USD đó là MỘT PIP. Một pip thường là số thập phân cuối cùng của báo giá. Hầu hết các cặp tỷ giá niêm yết đến 4 chữ số thập phân, nhưng có một số trường hợp ngoại lệ như cặp yên Nhật với 2 chữ số thập phân. Ví dụ: đối với EUR / USD, nó là 0,0001 và đối với USD / JPY, là 0,01.
- Lot: giao dịch sẽ được thực hiện theo đơn vị Lot trên thị trường Forex. Nhưng vì giá trị của 1 lot rất lớn, không phù hợp với các trader cá nhân, do đó, các sàn giao dịch đã tạo ra các giá trị nhỏ hơn của lot như: Mini Lot, micro lot, v.v. Giá trị của 1 lot tiêu chuẩn = 100.000 đơn vị tiền tệ, 1 mini lot = 10.000 đơn vị tiền tệ, 1 micro lot = 1000 đơn vị tiền tệ
- Spread là khoảng chênh lệch giữa giá mua và giá bán của một cặp tiền tệ. Như đã đề cập ở trên, một cặp tiền tệ có 2 mức tỷ giá – giá mua và giá bán. “Spead” cũng có 2 loại: cố định hoặc linh hoạt. Một mức chênh lệch linh hoạt sẽ phản ánh chính xác hơn những gì thực sự xảy ra trên thị trường.
- Margin là một thuật ngữ cơ bản, là khoản tiền thực tế trong một tài khoản giao dịch. Tuy nhiên một nhà giao dịch bán lẻ đơn giản là thiếu khoản “margin” này để giao dịch ngoại hối với khối lượng giao dịch đầy đủ. Vì thế mà đòn bẩy (Leverage), nếu được áp dụng đúng cách và phù hợp sẽ có thể hữu ích.
- Leverage về cơ bản là nguồn vốn mà tổ chức môi giới cung cấp để tăng khối lượng giao dịch của khách hàng của họ. Ví dụ một nhà đầu tư có thể sử dụng tỷ lệ đòn bẩy 1:10 để đặt 10.000 USD, mặc dù chỉ có 1.000 USD trong tài khoản. Nếu việc mua bán có lãi, đòn bẩy sẽ giúp tối đa hóa lợi nhuận lên 10 lần và ngược lại, nó sẽ nuốt sạch tài khoản của bạn nếu chiều hướng thị trường không thuận lợi.
6.Tại sao phải cẩn thận trước khi giao dịch forex?
Giao dịch forex đòi hỏi kiến thức và thời gian. Nếu bạn không hoàn toàn nắm được những quy tắc của thị trường và không có sự kiên nhẫn, các khoản đầu tư của bạn có thể sẽ sớm bị thổi bay. Khi bạn tham gia thị trường forex, bạn phải nhận thức đầy đủ về ưu điểm của nó, nhưng cũng đừng quên những nhược điểm.
Một trong những đặc điểm lớn nhất của thị trường forex là di chuyển nhanh và không ổn định. Kết quả là bạn có thể kiếm tiền bằng Forex nhanh nhưng cũng có thể mất tiền nhanh như vậy. Giá trị tiền tệ có thể thay đổi mà không có cảnh báo. Rất khó dự đoán chính xác diễn biến thị trường forex và biết được nên đầu tư tiền vào đâu.
Giao dịch trên thị trường forex với đòn bẩy có thể mang lại lợi thế lớn cho các trader và có thể giúp bạn đầu tư lớn hơn với số vốn nhỏ hơn, nhưng nó cũng có thể dẫn đến thua lỗ lớn hơn những gì bạn đầu tư ban đầu. Do đó để có thể đi được đường dài trong thị trường forex, bạn nhất định phải có kiến thức về quản lý vốn.
Việc thị trường hoạt động 24/24 có thể là một lợi thế nhưng cũng có thể là một bất lợi lớn khi trader không thể theo dõi thị trường mọi lúc. Thực tế là thị trường forex hoạt động suốt ngày đêm có nghĩa là giá cả và giá trị có thể thay đổi bất cứ lúc nào trong ngày. Thị trường tiếp tục di chuyển ngay cả khi bạn đang ngủ hoặc quá bận rộn để quản lý các khoản đầu tư forex của bạn và theo dõi diễn biến thị trường trong 24 giờ.
Ngoài những rủi ro trên, rủi ro chọn phải sàn giao dịch thiếu uy tín cũng là một vấn đề. Nhược điểm nguy hiểm nhất của giao dịch forex là có rất nhiều kẻ lừa đảo ngoài kia đang tìm cách đánh cắp dữ liệu, tiền hoặc thông tin tài chính của bạn. Điều quan trọng là bận cần phải thật cẩn thận và chỉ giao dịch với các công ty và nhà môi giới nổi tiếng, có uy tín và được đánh giá cao.
